Sunday, August 30, 2009
homily, Lk. 4:16-30
A Viannista once considered himself incompetent academically. Now, he has become one of the excellent and wholistic parish priests in our diocese. Another Viannista was known to be bugoy-bugoy gamay. Now, he has become one of the good and friendly formators in our college seminary.
We, then, might ask, “How come?!” Perhaps, these Viannistas had not performed the “miracles” the seminary probably expected them to do, but because, like Jesus, they “went back home” to the place where they gradually grew up as good persons, they were able to perform “miracles” in their mission areas.
What do we mean when we say, “They went back home” or “go back home”? First of all, let us see its literal use in our Gospel today. Jesus really went back to his hometown Nazareth. The rejection he experienced from his kababayans is one of the dominant themes we usually see in our Gospel today. And yet, we also recognize the fact that Nazareth had contributed to the gradual formation of his human maturity. Wasn’t Nazareth the place where he grew up from being a good boy into becoming a mature man? Therefore, when we say: Jesus “went back home”, it means that Jesus experienced EVERYTHING in Nazareth. He did not only grow in his human formation, but also grow in the rejection and trials he experienced. Even if he did not perform a miracle that time, even though he was rejected, that did not stop him from continuing his mission with more energy and zeal.
In our seminary context, I believe most of us have experienced rejections in our apostolate areas. I myself was not spared from that. That was when some super-intellectual students of a science high school here in CdO mockingly laughed when my tongue slipped in saying Catechesm instead of Catechism. Even Fr. Norlan, whom I personally regard as a great man, felt how weak he was like any bilibid prisoner. But his “going back home” to his Vianney experiences led him to continue serving with more fire.
My brothers, how do we apply into our lives as seminarians and as priests the call to “go back home” to our Nazareth, St. John Vianney Seminary? “Going back home” means that wherever we go, whatever we do, whoever we meet, let us not forget to always bring with us ALL the memories (the good and the not-so-good memories) we experienced here in our home. So that, as we move on with our lives now as seminarians and soon as parish priests and formators, we will continue, as what Christ did, to “bring glad tidings to the poor, proclaim liberty to the captives, give sight to the blind, and let the oppressed go free”.
Finally, as Bishop Bacani said, during his talk last homecoming, that as we “go back home” to Vianney, we are also called to “go back home” to God, so that the love that we show to the people will be the same love God has showed to his flock.
My brothers, when you feel happy, when you feel tired, bored and discouraged…just go back home!
We, then, might ask, “How come?!” Perhaps, these Viannistas had not performed the “miracles” the seminary probably expected them to do, but because, like Jesus, they “went back home” to the place where they gradually grew up as good persons, they were able to perform “miracles” in their mission areas.
What do we mean when we say, “They went back home” or “go back home”? First of all, let us see its literal use in our Gospel today. Jesus really went back to his hometown Nazareth. The rejection he experienced from his kababayans is one of the dominant themes we usually see in our Gospel today. And yet, we also recognize the fact that Nazareth had contributed to the gradual formation of his human maturity. Wasn’t Nazareth the place where he grew up from being a good boy into becoming a mature man? Therefore, when we say: Jesus “went back home”, it means that Jesus experienced EVERYTHING in Nazareth. He did not only grow in his human formation, but also grow in the rejection and trials he experienced. Even if he did not perform a miracle that time, even though he was rejected, that did not stop him from continuing his mission with more energy and zeal.
In our seminary context, I believe most of us have experienced rejections in our apostolate areas. I myself was not spared from that. That was when some super-intellectual students of a science high school here in CdO mockingly laughed when my tongue slipped in saying Catechesm instead of Catechism. Even Fr. Norlan, whom I personally regard as a great man, felt how weak he was like any bilibid prisoner. But his “going back home” to his Vianney experiences led him to continue serving with more fire.
My brothers, how do we apply into our lives as seminarians and as priests the call to “go back home” to our Nazareth, St. John Vianney Seminary? “Going back home” means that wherever we go, whatever we do, whoever we meet, let us not forget to always bring with us ALL the memories (the good and the not-so-good memories) we experienced here in our home. So that, as we move on with our lives now as seminarians and soon as parish priests and formators, we will continue, as what Christ did, to “bring glad tidings to the poor, proclaim liberty to the captives, give sight to the blind, and let the oppressed go free”.
Finally, as Bishop Bacani said, during his talk last homecoming, that as we “go back home” to Vianney, we are also called to “go back home” to God, so that the love that we show to the people will be the same love God has showed to his flock.
My brothers, when you feel happy, when you feel tired, bored and discouraged…just go back home!
Tuesday, August 18, 2009
the genealogy of JESUS
Tinuod kini nga sugilanon mahitungod sa usa ka pobre kaayo nga magtiayon sa bukid nga sa pipila lamang ka mga tuig, nakapahimugso og walo kabuok anak. Apan taliwala sa ilang kapobrehon, nadasig gihapon nila ang ilang mga anak nga moeskwela gyud bisan kinahanglan mobaklay pa sila og pipila ka mga kilometro paingon sa eskwelahan ug magbalon og ginamos o asin isip sud-an. Kini nga hiyas nila sa pagpaningkamot inubanan sa ilang pagsalig sa Dios nga nagauban kanila, ila gyud nga gihuptan sa paglabay sa mga katuigan. Karon, kining walo nga mga anak nagtrabaho na isip batid nga mga propesyonal. Katingalahan dili ba mga igsuon?
Kini nga sugilanon sa kinabuhi nagpadayag kanato nga ang kapobrehon ni ang ubang kalisdanan o kahuyang dili gayud babag alang sa kalampusan tungod sa paningkamot ug pagsalig sa kamatinud-anon sa Dios. Ang kamatinud-anon sa Ginoo kanunayng magmadaugon batok sa tanang babag ug tawhanong kahuyang. Kini makita nato sa atong mga basahon.
Ang atong ebanghelyo pananglitan nagsaysay sa kagikan ni Jesus. Daghan kaayong mga personalidad ang lakip niini gikan pa kang Abraham. Siguro ang uban kanato karon mangutana, “Nganong angay pa man ni sila hisgotan padre? Dili kaayo namo makuha ang mensahe sa ebanghelyo.” Mga igsuon, bisan tuod daw lisud makita ang mensahe niining basahona, adunay daghang mapupo gikan niini. Usa niini ang kamatinud-anon sa Dios luyo sa kasal-anan ug kahuyang sa iyang katawhan. Pinaagi sa pagsusi sa partikular nga mga detalye sa pipila ka mga kagikan ni Hesus nga gipanghisgotan dinhi, masayran nato nga daghan sa kaliwat ni Jesus mahuyang ug makasasala. Tan-awa si Jacob, dili ba nakapanglimbong man siya pinaagi sa pagkuha sa panalangin sa iyang amahan nga si Isaac nga para unta sa iyang igsuon nga si Esau? Makita usab nato ang dakong sala nga nahimo ni David tungod sa iyang pagpanapaw. Misunod dayon ang pagkahimaye sa iyang anak nga si Solomon. Ug daghan pang atong makaplagan kung atong tiwason pag-utingkay ang kinabuhi sa uban pang myembro sa banay. Apan bisan pa niana, natuman gihapon ang gisaad nga kaluwasan sa Ginoo pinaagi sa pagkatawo sa batang Hesus. Busa, ang ebanghelyo diay nagpadayag kanato nga ang mga kahuyang ug kasaypanan sa mga kagikan ni Hesus wala nahimong babag alang sa katumanan nga gisaad sa Amahan kanato diha kang Hesukristo. Ang Dios matinud-anon sa saad bisan ang katawhan makasasala. Iyang gipasinati ug gipalabay ang tanan nga anaa sa mga kagikan ni Hesus sukad pa ni Abraham, maayo man o dautan; ug bisan pa sa mga kahuyang, giangkon ug gimahal gihapon sa Dios ang tanan, pinaagi sa pagpakatawo sa Ginoong Hesus. Ang Dios tinuod gayud nga matinud-anon!
Nakakita na ba mo og usa ka inahang iring o iro, ug sa unsa nga paagi niya ipahilayo iyang anak gikan sa hulga sa mga dagkong ilaga o halas? Iyang bitbiton kini pinaagi sa pagtangag sa tangkugo ug ibalhin sa usa ka dapit nga layo sa kakuyaw. Mabantayan nato nga motiyabaw intawon ang iyang anak sa kasakit, apan kadyot ra.
Siguro kadaghanan kanato karon adunay hulga, kakuyaw, problema nga giatubang ug sama sa usa ka itoy, nagtiyabaw pa pud sa kasakit nga gibati. Tingali kini problema sa atong mga anak nga bisan sa atong mga pagpatulo sa singot, luha, ug bisan dugo, nahiagum gihapon sila sa bisyo ug barkada ug wala na magtinarong sa ilang pag-eskwela. O kaha, tungod sa kalisud sa kinabuhi, kinahanglan na nga motrabaho bisan unsa na lang para lang gyud makapalit og bugas ug gamayng sud-an. Ang uban gani tingali maglisud na og andam para sa Pasko tungod kay bisan sa unsang pagpaningkamot, wala gayud matagai og oportunidad nga makatrabaho. Tingali ang uban usab kanato nag-antos tungod sa balati-an sa lawas o kaha nagsud-ong sa myembro sa pamilya nga nag-antos sa sakit diin sa atong tawhanong limitasyon, wala na kitay mahimo kundili ang paghilak ug pagpabati na lang gyud sa atong presensya. Tingali ang uban usab kanato nag-inusara na ug anaa na sa kamingaw nga dili mauban ang mga mahal sa kinabuhi karong Pasko tungod kay atoa na sila sa layo.
Sa atong mga kasakit karon, siguro makaingon kita, “Ah, gibiyaan ko sa Ginoo! Gipasagdaan man ko Niya!” Wala kita biyae mga igsuon. Sama sa usa ka itoy, gitangag kita sa mapinanggaon ug mapanalipdanong Ginoo paingon sa usa ka luwas nga lugar diin mabati nato ang kalinaw ug seguridad.
Busa, sama nga “gitangag” sa Dios Amahan ang kahuyangon sa mga kagikan ni Hesus sukad pa ni Abraham ug gipahiluna sa kahingpitan pinaagi sa pagkatawo sa Iyang anak nga si Hesus, kita usab gidapit nga modawat ug mogakos nga puno sa paglaum sa tanang ania kanato, maayo man o dili kaayo maayo; ug angay kita nga moingon, “Ang akong mga problema o kahuyang dili diay babag sa akong gipangandoy nga maayong Kristohanong kinabuhi kay ang Ginoo dili ug dili gayud mohunong sa iyang pagkamatinud-anon ngari kanako ug sa akong pamilya! Kining akong mga nasinati karon, pamaagi sa Ginoo nga mapahiluna ako sa Iyang gipangandoy nga kalipay ug kaluwasan alang kanako ug sa akong pamilya. Kanunay lang gyud ako nga maningkamot sa kinabuhi ug magmalaumon.”
Kung ania na dayon kanato ang pagdawat ug pagsalig sa Ginoo nga Siya matinud-anon gayud kanunay, mahimong mas molawom pa ang atong kalipay sa atong pagsaulog sa Pasko!
Kini nga sugilanon sa kinabuhi nagpadayag kanato nga ang kapobrehon ni ang ubang kalisdanan o kahuyang dili gayud babag alang sa kalampusan tungod sa paningkamot ug pagsalig sa kamatinud-anon sa Dios. Ang kamatinud-anon sa Ginoo kanunayng magmadaugon batok sa tanang babag ug tawhanong kahuyang. Kini makita nato sa atong mga basahon.
Ang atong ebanghelyo pananglitan nagsaysay sa kagikan ni Jesus. Daghan kaayong mga personalidad ang lakip niini gikan pa kang Abraham. Siguro ang uban kanato karon mangutana, “Nganong angay pa man ni sila hisgotan padre? Dili kaayo namo makuha ang mensahe sa ebanghelyo.” Mga igsuon, bisan tuod daw lisud makita ang mensahe niining basahona, adunay daghang mapupo gikan niini. Usa niini ang kamatinud-anon sa Dios luyo sa kasal-anan ug kahuyang sa iyang katawhan. Pinaagi sa pagsusi sa partikular nga mga detalye sa pipila ka mga kagikan ni Hesus nga gipanghisgotan dinhi, masayran nato nga daghan sa kaliwat ni Jesus mahuyang ug makasasala. Tan-awa si Jacob, dili ba nakapanglimbong man siya pinaagi sa pagkuha sa panalangin sa iyang amahan nga si Isaac nga para unta sa iyang igsuon nga si Esau? Makita usab nato ang dakong sala nga nahimo ni David tungod sa iyang pagpanapaw. Misunod dayon ang pagkahimaye sa iyang anak nga si Solomon. Ug daghan pang atong makaplagan kung atong tiwason pag-utingkay ang kinabuhi sa uban pang myembro sa banay. Apan bisan pa niana, natuman gihapon ang gisaad nga kaluwasan sa Ginoo pinaagi sa pagkatawo sa batang Hesus. Busa, ang ebanghelyo diay nagpadayag kanato nga ang mga kahuyang ug kasaypanan sa mga kagikan ni Hesus wala nahimong babag alang sa katumanan nga gisaad sa Amahan kanato diha kang Hesukristo. Ang Dios matinud-anon sa saad bisan ang katawhan makasasala. Iyang gipasinati ug gipalabay ang tanan nga anaa sa mga kagikan ni Hesus sukad pa ni Abraham, maayo man o dautan; ug bisan pa sa mga kahuyang, giangkon ug gimahal gihapon sa Dios ang tanan, pinaagi sa pagpakatawo sa Ginoong Hesus. Ang Dios tinuod gayud nga matinud-anon!
Nakakita na ba mo og usa ka inahang iring o iro, ug sa unsa nga paagi niya ipahilayo iyang anak gikan sa hulga sa mga dagkong ilaga o halas? Iyang bitbiton kini pinaagi sa pagtangag sa tangkugo ug ibalhin sa usa ka dapit nga layo sa kakuyaw. Mabantayan nato nga motiyabaw intawon ang iyang anak sa kasakit, apan kadyot ra.
Siguro kadaghanan kanato karon adunay hulga, kakuyaw, problema nga giatubang ug sama sa usa ka itoy, nagtiyabaw pa pud sa kasakit nga gibati. Tingali kini problema sa atong mga anak nga bisan sa atong mga pagpatulo sa singot, luha, ug bisan dugo, nahiagum gihapon sila sa bisyo ug barkada ug wala na magtinarong sa ilang pag-eskwela. O kaha, tungod sa kalisud sa kinabuhi, kinahanglan na nga motrabaho bisan unsa na lang para lang gyud makapalit og bugas ug gamayng sud-an. Ang uban gani tingali maglisud na og andam para sa Pasko tungod kay bisan sa unsang pagpaningkamot, wala gayud matagai og oportunidad nga makatrabaho. Tingali ang uban usab kanato nag-antos tungod sa balati-an sa lawas o kaha nagsud-ong sa myembro sa pamilya nga nag-antos sa sakit diin sa atong tawhanong limitasyon, wala na kitay mahimo kundili ang paghilak ug pagpabati na lang gyud sa atong presensya. Tingali ang uban usab kanato nag-inusara na ug anaa na sa kamingaw nga dili mauban ang mga mahal sa kinabuhi karong Pasko tungod kay atoa na sila sa layo.
Sa atong mga kasakit karon, siguro makaingon kita, “Ah, gibiyaan ko sa Ginoo! Gipasagdaan man ko Niya!” Wala kita biyae mga igsuon. Sama sa usa ka itoy, gitangag kita sa mapinanggaon ug mapanalipdanong Ginoo paingon sa usa ka luwas nga lugar diin mabati nato ang kalinaw ug seguridad.
Busa, sama nga “gitangag” sa Dios Amahan ang kahuyangon sa mga kagikan ni Hesus sukad pa ni Abraham ug gipahiluna sa kahingpitan pinaagi sa pagkatawo sa Iyang anak nga si Hesus, kita usab gidapit nga modawat ug mogakos nga puno sa paglaum sa tanang ania kanato, maayo man o dili kaayo maayo; ug angay kita nga moingon, “Ang akong mga problema o kahuyang dili diay babag sa akong gipangandoy nga maayong Kristohanong kinabuhi kay ang Ginoo dili ug dili gayud mohunong sa iyang pagkamatinud-anon ngari kanako ug sa akong pamilya! Kining akong mga nasinati karon, pamaagi sa Ginoo nga mapahiluna ako sa Iyang gipangandoy nga kalipay ug kaluwasan alang kanako ug sa akong pamilya. Kanunay lang gyud ako nga maningkamot sa kinabuhi ug magmalaumon.”
Kung ania na dayon kanato ang pagdawat ug pagsalig sa Ginoo nga Siya matinud-anon gayud kanunay, mahimong mas molawom pa ang atong kalipay sa atong pagsaulog sa Pasko!
a homily, Mt. 2:1-12
Mga igsuon, kumusta man ang atong pagsaulog sa Pasko? Sigurado nga ang kadaghanan kanato gipangkapoy pa, apan nalingaw man pud dili ba? Ang uban kanato migasto gyud para sa mga dekorasyon ug pagkaon. Ang uban pud migahin og pinaskohan nga pangregalo dili lang alang sa mga kinugos kundili alang usab sa mga bata nga anaa sa mga karsada o balay-ampunan. Ang uban pud misimba gyud kada kaadlawon bahala’g mabilar. Sa kinatibuk-an, sigurado kita nga gikapoy gyud ug gimingaw na ang tanan sa milabayng kasaulogan sa Pasko tungod kay kita sulit gyud nga mihatag sa atong mga labing bililhon o “da best” nga pagtampo sa atong kaugalingon uban sa atong mga pamilya ug sa isigkatawo.
Sa atong ebanghelyo karon, mao usab ang gibuhat sa tulo ka mga manggialamong tawo ngadto kang Hesus. Ang pagbyahe pa lang daan ug pipila ka kilometro paingon sa Bethlehem usa na ka paghatag sa “da best” alang sa batang Hesus. Mas labi pang bililhon, sa ilang pag-abot, mihalad sila ug bulawan, insenso, ug mira – mga mahalon gyud nga mga gasa – alang kang Hesus ug sa iyang pobreng pamilya. Mihatag sila sa ilang labing bililhong gasa tungod kay: una, ang ilang gitagaan bililhon pud alang kanila; ug ikaduha, sa ilang paghatag, mibalik kanila ang labing bililhong gasa sa kalipay tungod kay nahikap nila ang Hari – usa ka kalipay nga ilang gipangita nga dili kabayloan ug salapi ni bulawan.
Apan nindot palandungon nga luyo niana nga paghatag sa mga “da best” nga mga gasa, mao ang usa ka pagpadayag sa labing hinungdanon sa tanang gasa – ang gasa nga gihatag mismo sa Ginoo. Kini ang kahulugan sa misteryo sa Epipaniya nga atong gisaulog karon. Ang pulong nga EPIPANIYA gikan sa pinulongang Griyego nga nagkahulugan og “pagpadayag sa Ginoo sa iyang kaugalingon nganhi kanato.” Sa unsa nga pamaagi mihatag ang Ginoo sa iyang “da best” o bililhong gasa? Tingali ang kadaghanan nagpaabut og labing dako o “grandioso” nga gasa. Apan dili diay kini ang nahitabo. Kay bisan sa Iyang pagkahalangdon ug pagkagamhanan isip Dios, bisan mahimo gyud unta Niya nga maghari sama sa mga kalibutanong mga hari nga gagilakgilak ang bisti ug naglingkod sa taas nga posisyon sa gahum, ang Ginoo mipili nga magpakatawo sa usa ka pobre ug mapaubsanon nga pamilya, sulod pa gyud sa usa ka pasungan. Kini gibuot sa Ginoo aron iyang mapadayag nga ang Iyang pagkahari daling maduol ug mahikap sa tanan, hilabi na sa mga baho ug ubos nga mga magbalantay sa karnero ug sa tanang kabus. Kini, mga igsuon, mao ang pinaka-“da best” o labing bililhong gasa sa kaugalingon nga Iyang gihatag kanato!
Mao usab kana ang gibati sa usa ka misyonaryo sa dihang mipuyo ug miuban siya sa usa ka pamilya sa mga sidewalk vendors sulod sa unom ka adlaw. Sa unang adlaw pa lang, mibati na siya ug kaluya kay wala siya magdahom nga aduna na diay silay mga pipila ka mga appliances sulod sa balay. Apan sa pag-uban na niya sa pagpamaligya, nasinati gyud niya ang kalisud ug kamapaubsanon nga ilang nasinati kada adlaw sukad pa sa una aron lamang makalahutay, makapamalit ug mga gamit ug pagkaon ug makapaeskwela sa mga anak bisan pa sa bilar, kalaay ug kaubos (kay halos moyaka na man sa semento). Sa ingon niini nga pamaagi gipakita nila ang ilang “da best” o labing halangdon nga pagmahal sa ilang mga anak.
Karong Dominggoha, pormal nga gihuman sa kalendaryo sa atong Simbahan ang kasaulogan sa Pasko. Karon nahuman na ang pagsaulog sa Pasko; balik eskwela na pud, balik trabaho, balik na usab kita sa mga naandang lihokonon sa balay. Ang pasko giisip nato nga, kun sa kanta pa, “the most wonderful time of the year” o pinaka-nindot nga panahon sa tuig. Tinuod nga mingawon kita sa Pasko, maong moingon dayon kita, “Tutal, everyday is christmas o kada adlaw man pud ang Pasko di ba!” Apan di gyud nato malikayan nga bisan pa moingon kita “everyday is Christmas,” lahi ra gyud ang atong kasibot o kagana kun moabut ang pasko ikumpara sa mga ordinaryong adlaw, dili ba? Mas madasigon kita nga maghatagay ug mga gasa panahon sa Pasko ikumpara sa ordinaryong panahon.
Kini ang hagit sa Epipaniya: Sa unsa nga pamaagi mapadayon nato ang samang kasibot o kagana sa paghatag sa atong “da best” o labing bililhon bahin sa kaugalingon ngadto sa atong isigkatawo ug ngadto sa Ginoo sa inadlaw-adlaw natong kinabuhi?
Una, ngadto sa isigkaingon, mahatag nato ang “da best” pinaagi sa paggahin dili lang sa salapi, kundili usab sa atong oras, presensya ug talento ngadto sa mga tawong bililhon kanato – anak, ginikanan, paryente o higala. Apan ang paghatag sa “da best” dili lang ngadto sa atong mga hinigugma o higala nga makabalos pa kun atong tabangan, kundili usab ug labaw sa tanan, alang niadtong mga igsuon nato nga dili gyud makabalos kanato – mga kabus ug sinalikway sa atong katilingban nga sama sa batang Hesus sa pasungan.
Ikaduha, ngadto sa Ginoo, mahatag nato ang atong “da best” ngadto sa Dios pinaagi sa pagpakita kaniya sa hiyas sa pagkabata nga gipadayag sa batang Hesus. Sama sa batang Hesus nga, bisan sa iyang pagkahalangdon ug pagkagamhanan isip Ginoo, miduyog uban kanato diha sa labing mapaubsanon nga pamaagi, kita usab gidapit sa Ginoo nga mahimong usa ka bata atubangan kaniya: mapaubsanon, mahuyang, ug labing masaligon ngadto sa amahan. Busa, isip usa ka bata atubangan sa mahigugmaong Amahan, atong hukason ug tangtangon ang atong garbo ug kamapahitas-on sa panahon nga kita makighinabi ug maminaw Kaniya diha sa pag-ampo ug pagsimba.
Masuta dayon nato kun kinasingkasing o tinuod ba kining atong paghatag sa atong labing bililhon ngadto sa atong isigkatawo ug sa Ginoo kung sa atong paghatag sa atong “da best,” sama sa tulo ka manggialamon, mobalik ra sa atong kasingkasing ang gasa sa kalipay – kalipay nga dili ug dili gayud kabayloan sa salapi ni bulawan.
Sa atong ebanghelyo karon, mao usab ang gibuhat sa tulo ka mga manggialamong tawo ngadto kang Hesus. Ang pagbyahe pa lang daan ug pipila ka kilometro paingon sa Bethlehem usa na ka paghatag sa “da best” alang sa batang Hesus. Mas labi pang bililhon, sa ilang pag-abot, mihalad sila ug bulawan, insenso, ug mira – mga mahalon gyud nga mga gasa – alang kang Hesus ug sa iyang pobreng pamilya. Mihatag sila sa ilang labing bililhong gasa tungod kay: una, ang ilang gitagaan bililhon pud alang kanila; ug ikaduha, sa ilang paghatag, mibalik kanila ang labing bililhong gasa sa kalipay tungod kay nahikap nila ang Hari – usa ka kalipay nga ilang gipangita nga dili kabayloan ug salapi ni bulawan.
Apan nindot palandungon nga luyo niana nga paghatag sa mga “da best” nga mga gasa, mao ang usa ka pagpadayag sa labing hinungdanon sa tanang gasa – ang gasa nga gihatag mismo sa Ginoo. Kini ang kahulugan sa misteryo sa Epipaniya nga atong gisaulog karon. Ang pulong nga EPIPANIYA gikan sa pinulongang Griyego nga nagkahulugan og “pagpadayag sa Ginoo sa iyang kaugalingon nganhi kanato.” Sa unsa nga pamaagi mihatag ang Ginoo sa iyang “da best” o bililhong gasa? Tingali ang kadaghanan nagpaabut og labing dako o “grandioso” nga gasa. Apan dili diay kini ang nahitabo. Kay bisan sa Iyang pagkahalangdon ug pagkagamhanan isip Dios, bisan mahimo gyud unta Niya nga maghari sama sa mga kalibutanong mga hari nga gagilakgilak ang bisti ug naglingkod sa taas nga posisyon sa gahum, ang Ginoo mipili nga magpakatawo sa usa ka pobre ug mapaubsanon nga pamilya, sulod pa gyud sa usa ka pasungan. Kini gibuot sa Ginoo aron iyang mapadayag nga ang Iyang pagkahari daling maduol ug mahikap sa tanan, hilabi na sa mga baho ug ubos nga mga magbalantay sa karnero ug sa tanang kabus. Kini, mga igsuon, mao ang pinaka-“da best” o labing bililhong gasa sa kaugalingon nga Iyang gihatag kanato!
Mao usab kana ang gibati sa usa ka misyonaryo sa dihang mipuyo ug miuban siya sa usa ka pamilya sa mga sidewalk vendors sulod sa unom ka adlaw. Sa unang adlaw pa lang, mibati na siya ug kaluya kay wala siya magdahom nga aduna na diay silay mga pipila ka mga appliances sulod sa balay. Apan sa pag-uban na niya sa pagpamaligya, nasinati gyud niya ang kalisud ug kamapaubsanon nga ilang nasinati kada adlaw sukad pa sa una aron lamang makalahutay, makapamalit ug mga gamit ug pagkaon ug makapaeskwela sa mga anak bisan pa sa bilar, kalaay ug kaubos (kay halos moyaka na man sa semento). Sa ingon niini nga pamaagi gipakita nila ang ilang “da best” o labing halangdon nga pagmahal sa ilang mga anak.
Karong Dominggoha, pormal nga gihuman sa kalendaryo sa atong Simbahan ang kasaulogan sa Pasko. Karon nahuman na ang pagsaulog sa Pasko; balik eskwela na pud, balik trabaho, balik na usab kita sa mga naandang lihokonon sa balay. Ang pasko giisip nato nga, kun sa kanta pa, “the most wonderful time of the year” o pinaka-nindot nga panahon sa tuig. Tinuod nga mingawon kita sa Pasko, maong moingon dayon kita, “Tutal, everyday is christmas o kada adlaw man pud ang Pasko di ba!” Apan di gyud nato malikayan nga bisan pa moingon kita “everyday is Christmas,” lahi ra gyud ang atong kasibot o kagana kun moabut ang pasko ikumpara sa mga ordinaryong adlaw, dili ba? Mas madasigon kita nga maghatagay ug mga gasa panahon sa Pasko ikumpara sa ordinaryong panahon.
Kini ang hagit sa Epipaniya: Sa unsa nga pamaagi mapadayon nato ang samang kasibot o kagana sa paghatag sa atong “da best” o labing bililhon bahin sa kaugalingon ngadto sa atong isigkatawo ug ngadto sa Ginoo sa inadlaw-adlaw natong kinabuhi?
Una, ngadto sa isigkaingon, mahatag nato ang “da best” pinaagi sa paggahin dili lang sa salapi, kundili usab sa atong oras, presensya ug talento ngadto sa mga tawong bililhon kanato – anak, ginikanan, paryente o higala. Apan ang paghatag sa “da best” dili lang ngadto sa atong mga hinigugma o higala nga makabalos pa kun atong tabangan, kundili usab ug labaw sa tanan, alang niadtong mga igsuon nato nga dili gyud makabalos kanato – mga kabus ug sinalikway sa atong katilingban nga sama sa batang Hesus sa pasungan.
Ikaduha, ngadto sa Ginoo, mahatag nato ang atong “da best” ngadto sa Dios pinaagi sa pagpakita kaniya sa hiyas sa pagkabata nga gipadayag sa batang Hesus. Sama sa batang Hesus nga, bisan sa iyang pagkahalangdon ug pagkagamhanan isip Ginoo, miduyog uban kanato diha sa labing mapaubsanon nga pamaagi, kita usab gidapit sa Ginoo nga mahimong usa ka bata atubangan kaniya: mapaubsanon, mahuyang, ug labing masaligon ngadto sa amahan. Busa, isip usa ka bata atubangan sa mahigugmaong Amahan, atong hukason ug tangtangon ang atong garbo ug kamapahitas-on sa panahon nga kita makighinabi ug maminaw Kaniya diha sa pag-ampo ug pagsimba.
Masuta dayon nato kun kinasingkasing o tinuod ba kining atong paghatag sa atong labing bililhon ngadto sa atong isigkatawo ug sa Ginoo kung sa atong paghatag sa atong “da best,” sama sa tulo ka manggialamon, mobalik ra sa atong kasingkasing ang gasa sa kalipay – kalipay nga dili ug dili gayud kabayloan sa salapi ni bulawan.
a homily, Mt. 7:1-5
That was August 2008; during our GY formation year. Upon learning that I will be assigned at Ma. Reyna Hospital for a 1-month Hospital Ministry, I immediately said to myself, “Ah, walay challenge sa Ma.Reyna kay han-ay ug limpyo na ang tanan; mga datu ray kasagara ma-admit; dili kaayo mabati ang pakig-uban sa mga kabus. I would be more excited and more challenged if I were assigned at either German Doctors Hospital or Provincial Hospital kay naa gyud didto ang tinuod nga pagpangalagad”. That was what I thought.
After only two weeks at Maria Reyna, I was already exposed to different kinds of patients, of different sects and religion, rich and poor. Still two weeks of ministry, struggles already arose. I felt rejection from some rich patients; Muslims and “sunog baga” type of people caused me a lot of anxiety. And because of that, I tended to avoid them and rather chose rooms and wards where poor patients were, kay didto ko mas “at home”. If I were Abram, in our 1st reading, I would have told the Lord, “Lord, sigurado-a bya ha nga ibutang ko nimo sa usa ka lugar nga daghang mapanginabuhi-an; kanang ma-‘at home’ ko”.
Then came our weekly processing with Ate Venus and Fr. Manol. Thank God! I was saved! For during the process, I started to realize that it was not the hospital that I hated, it was not the rich people or the Muslims or the “sunog-baga” image that I hated – it was the unresolved and untamed parts in me that I hated most. It was not the “speck” of other people that I hated, but the “log” that was in me. And to be exact to the very words, they found out in me a ‘repressive anger”, the hang-up that was lurking within me, which was awakened and disturbed when I associated with those patients who resembled the images of those people who troubled my self-esteem before. Thanks to the Vianney formation.
Now, here in the context of the seminary; I think, one of the localized versions of the word “judgment” that was expressed in the Gospel is the seemingly unending culture of “kantsaw” or “yaga-yaga” or “abi-abi”. And I am not exempted to that. Though of course not all “kantsaw” or “yaga-yaga” belong to what the Gospel says about judgment, but I think my dear brothers, it is still worth reflecting and examining the “pangangantsaw” that we do. Again I repeat, I myself am not exempted to these questions. How often do we “kantsaw” our fellows? And what do we usually “kantsaw” to our brothers? Are we doing this because the one we make fun with deserves our “kantsaw” OR simply because we would like to hide and pass to others our own faults and issues? A book I read says that, “contemporary psychology would agree that we tend to dislike in others what we dislike in ourselves”. Do you agree with that?
In the end, I think this is not the only issue some of us are having; naa pay mga authority hang-ups, intimacy or sexual issues, etc. And what we did last Friday, when some of us submitted their terna of schedule for our Priestly Growth Accompaniment with Ate Venus, suitably correlates to the message of our 1st reading and Gospel today.
That like Abram, when he was called by God, he didn’t even question God as to where he would put him; he just showed his total faith on Him. And what was even more remarkable was that, Abram brought with him all his possessions. He didn’t leave anything.
And so we hope and pray that as we respond to God’s call through the formation programs, not just in our PGAs, but also in our SDs and ICs and the whole seminary formation; that like Abram, may we also bring all that we have, the me as I am, no secrets, just ourselves with arms wide open to the seminary formation.
Then and there, as the Lord says, “when we remove the wooden beam from our own eyes first, then we will see clearly, ready to help remove the ‘splinters’ from our brother’s eyes”. Mga bros, sugod sa ta sa kaugalingon…Kabag-ohan! Now na!
After only two weeks at Maria Reyna, I was already exposed to different kinds of patients, of different sects and religion, rich and poor. Still two weeks of ministry, struggles already arose. I felt rejection from some rich patients; Muslims and “sunog baga” type of people caused me a lot of anxiety. And because of that, I tended to avoid them and rather chose rooms and wards where poor patients were, kay didto ko mas “at home”. If I were Abram, in our 1st reading, I would have told the Lord, “Lord, sigurado-a bya ha nga ibutang ko nimo sa usa ka lugar nga daghang mapanginabuhi-an; kanang ma-‘at home’ ko”.
Then came our weekly processing with Ate Venus and Fr. Manol. Thank God! I was saved! For during the process, I started to realize that it was not the hospital that I hated, it was not the rich people or the Muslims or the “sunog-baga” image that I hated – it was the unresolved and untamed parts in me that I hated most. It was not the “speck” of other people that I hated, but the “log” that was in me. And to be exact to the very words, they found out in me a ‘repressive anger”, the hang-up that was lurking within me, which was awakened and disturbed when I associated with those patients who resembled the images of those people who troubled my self-esteem before. Thanks to the Vianney formation.
Now, here in the context of the seminary; I think, one of the localized versions of the word “judgment” that was expressed in the Gospel is the seemingly unending culture of “kantsaw” or “yaga-yaga” or “abi-abi”. And I am not exempted to that. Though of course not all “kantsaw” or “yaga-yaga” belong to what the Gospel says about judgment, but I think my dear brothers, it is still worth reflecting and examining the “pangangantsaw” that we do. Again I repeat, I myself am not exempted to these questions. How often do we “kantsaw” our fellows? And what do we usually “kantsaw” to our brothers? Are we doing this because the one we make fun with deserves our “kantsaw” OR simply because we would like to hide and pass to others our own faults and issues? A book I read says that, “contemporary psychology would agree that we tend to dislike in others what we dislike in ourselves”. Do you agree with that?
In the end, I think this is not the only issue some of us are having; naa pay mga authority hang-ups, intimacy or sexual issues, etc. And what we did last Friday, when some of us submitted their terna of schedule for our Priestly Growth Accompaniment with Ate Venus, suitably correlates to the message of our 1st reading and Gospel today.
That like Abram, when he was called by God, he didn’t even question God as to where he would put him; he just showed his total faith on Him. And what was even more remarkable was that, Abram brought with him all his possessions. He didn’t leave anything.
And so we hope and pray that as we respond to God’s call through the formation programs, not just in our PGAs, but also in our SDs and ICs and the whole seminary formation; that like Abram, may we also bring all that we have, the me as I am, no secrets, just ourselves with arms wide open to the seminary formation.
Then and there, as the Lord says, “when we remove the wooden beam from our own eyes first, then we will see clearly, ready to help remove the ‘splinters’ from our brother’s eyes”. Mga bros, sugod sa ta sa kaugalingon…Kabag-ohan! Now na!
just be with me...
It was truly a “descent into hell” – few years ago, real fire ended up our Lola’s ancestral home into ashes. “Why Lord! What have we done wrong?! You know that I always go to Church everyday!”, Lola grieved despite Mama’s persistent consolations. For sure, Mama is just one of the millions who would affirm that this part is one of the most difficult roles.
BALTHASAR’s (as well as Moltmann’s) presentation led me to reflect upon the “Triumph of the Cross”. My first impression towards it sensed an irony. For how can a cross, which is shame and death, be triumphant? How could Lola feel LOVE in abandonment? How could there’ll be HOPE in the cross which is death and separation? This also brought me to question (during the first few class sessions) how the Holy Spirit united in undying love the greatest separation of the Father and the Son during that Holy Saturday moment. My first impression again led me to the same irony. “Where’s the love in separation? Where’s the Holy Spirit there?”
Then, suddenly, upon hearing the words: “Kun gaantos ang anak, mas gaantos ang ginikanan” as simplified by our professor, my ‘asthma-descent-into-hell” years flashed into my memory. Then and there, the Holy Spirit led me to understand how He was present during the separation, as well as, during my bedridden moments. For during those successive mornings in the hospital whenever I badly gasped for air, Mama (human as she was, with her limitations) could not help but simply cry beside me and caress my back. Where, then, can I find and connect the Holy Spirit’s undying love in that very moment of helplessness? There was more than the nebulizer. It was the tears of Mama and her gentle hand that connected and united her and me in undying love! From here, let me go out to express what the world needs to do today: Mama’s tears and gentle hand = PRESENCE! BEING THERE! If only the Church will continue to become an agent of social involvement and not just on spirituality and mere words… If only the priest would continue to spend time after Mass with the people in the barrios; I was once a patient and I know how consoling it is to be listened to. If only the society’s government and NGOs would continue to step on the same ground with poor communities without superficiality and selfish intentions… If only the seminarians would continue to be dedicated, zealous and punctual during apostolate, then a brimming degree of presence would be much felt by the people.
I was once assigned on a community of squatters. Yes, I was with them, but my presence did not and will not alleviate them from poverty. Tomorrow, they’ll be struggling again; in fact, their houses were demolished a month since we left. But with Christ who once in his loving grandeur, chose to be born in the lowest state just to make himself be present even with the lowliest ones; and consequently, had left the mark of his presence in all hearts of all ages through the Holy Spirit. Thus, we too are assured that the Trinity through the Spirit has ever continued to unite in undying love the separation of the squatter people and the missionaries through indelibly marking in the formers’ hearts the memories of the presence of people who lived and ate and slept the way they lived, ate, and slept. From there, HOPE and DIGNITY flows in the midst of their sufferings. After the missionaries’ presence, their kahig and tuka still continues. Yes, they’re only a minute number among the millions of poor around the world, but I firmly believe that the PRESENCE of zealous people from Christ had planted, in their hearts, a difference.
BALTHASAR’s (as well as Moltmann’s) presentation led me to reflect upon the “Triumph of the Cross”. My first impression towards it sensed an irony. For how can a cross, which is shame and death, be triumphant? How could Lola feel LOVE in abandonment? How could there’ll be HOPE in the cross which is death and separation? This also brought me to question (during the first few class sessions) how the Holy Spirit united in undying love the greatest separation of the Father and the Son during that Holy Saturday moment. My first impression again led me to the same irony. “Where’s the love in separation? Where’s the Holy Spirit there?”
Then, suddenly, upon hearing the words: “Kun gaantos ang anak, mas gaantos ang ginikanan” as simplified by our professor, my ‘asthma-descent-into-hell” years flashed into my memory. Then and there, the Holy Spirit led me to understand how He was present during the separation, as well as, during my bedridden moments. For during those successive mornings in the hospital whenever I badly gasped for air, Mama (human as she was, with her limitations) could not help but simply cry beside me and caress my back. Where, then, can I find and connect the Holy Spirit’s undying love in that very moment of helplessness? There was more than the nebulizer. It was the tears of Mama and her gentle hand that connected and united her and me in undying love! From here, let me go out to express what the world needs to do today: Mama’s tears and gentle hand = PRESENCE! BEING THERE! If only the Church will continue to become an agent of social involvement and not just on spirituality and mere words… If only the priest would continue to spend time after Mass with the people in the barrios; I was once a patient and I know how consoling it is to be listened to. If only the society’s government and NGOs would continue to step on the same ground with poor communities without superficiality and selfish intentions… If only the seminarians would continue to be dedicated, zealous and punctual during apostolate, then a brimming degree of presence would be much felt by the people.
I was once assigned on a community of squatters. Yes, I was with them, but my presence did not and will not alleviate them from poverty. Tomorrow, they’ll be struggling again; in fact, their houses were demolished a month since we left. But with Christ who once in his loving grandeur, chose to be born in the lowest state just to make himself be present even with the lowliest ones; and consequently, had left the mark of his presence in all hearts of all ages through the Holy Spirit. Thus, we too are assured that the Trinity through the Spirit has ever continued to unite in undying love the separation of the squatter people and the missionaries through indelibly marking in the formers’ hearts the memories of the presence of people who lived and ate and slept the way they lived, ate, and slept. From there, HOPE and DIGNITY flows in the midst of their sufferings. After the missionaries’ presence, their kahig and tuka still continues. Yes, they’re only a minute number among the millions of poor around the world, but I firmly believe that the PRESENCE of zealous people from Christ had planted, in their hearts, a difference.
Subscribe to:
Posts (Atom)